Wat staat daer?
Puzzel je een weg door oude handschriften met nieuwe website
Veel mensen zijn geïnteresseerd in geschiedenis. Steeds meer mensen doen daarom eigen onderzoek in archieven. Vaak moet daarvoor oud schrift ontcijferd worden. Om dat onder de knie te krijgen is de website www.watstaatdaer.nl ontwikkeld, een online oefentool voor het lezen van oude handschriften. Brabants Historisch Informatie Centrum, Regionaal Historisch Centrum Eindhoven en Regionaal Archief Tilburg sloegen de handen ineen om deze website te ontwikkelen.
Archieven bieden bronnen veelal online aan via hun websites. Archiefonderzoek vindt dus steeds vaker op afstand plaats, zonder de medewerkers van een archief om hulp te kunnen vragen bij oude teksten. Het is dus heel nuttig om die vaardigheid in huis te hebben. Daarnaast is het kunnen lezen van oude handschriften niet alleen belangrijk voor onderzoekers in archieven, het is ook gewoon leuk voor iedereen die van geschiedenis houdt.
Het lezen van oud schrift wordt ook wel paleografie genoemd, naar de Griekse woorden palaios (oud) en graphein (schrijven). Op de website www.watstaatdaer.nl kan al puzzelend de vaardigheid van paleografie worden vergroot. Beginners kunnen starten met het herkennen van losse letters en woorden. Reikt de kennis al wat verder? Dan wacht een transcriptie van een complete tekst. Er kan geoefend worden op verschillende niveaus van moeilijkheid. Hoe meer ‘veren’ hoe moeilijker de tekst. De teksten zijn ingedeeld in thema’s als stad en land, van wieg tot graf, oorlog en rampen, om een eerste idee te krijgen waar ze over gaan.
Naast de oefeningen is er ook een forum waarop bezoekers vragen kunnen stellen aan elkaar. Er is een paleo-puzzel en regelmatig verschijnt er een nieuwe tekst als ‘aanrader’.
De website is bedoeld voor beginnende archiefonderzoekers, mensen die oude teksten leuk vinden en hun kennis op peil willen houden, cursisten oud schrift en studenten geschiedenis. Alle teksten en oefeningen op www.watstaatdaer.nl komen uit de collecties van de drie deelnemende archieven.