Er is te weinig ruimte voor individuele keuzes en particulier initiatief. De zorg in Nederland is een keurslijf geworden. Dat stelt de Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) in zijn advies Verlangen naar samenhang over systeemverantwoordelijkheid en pluriformiteit.
De RVS
De ordening en eenduidigheid die wordt gezocht in het huidige systeem van zorg en maatschappelijke ondersteuning – waarvoor de rijksoverheid verantwoordelijkheid neemt – , belemmert passende zorg.
De RVS pleit ervoor dat zorg en ondersteuning meer toegesneden worden op individuele noden en wensen. Dat kan door burgers, maatschappelijke verbanden en professionals samen invulling te laten geven aan maatwerk in zorg en ondersteuning.
De taak van …
Het is de taak van de rijksoverheid om het recht op gezondheidszorg te borgen. Maar de directe verantwoordelijkheden daarvoor liggen bij andere partijen: gemeenten, zorgverzekeraars, maatschappelijke organisaties en burgers. De redenatie hierachter is dat zij dichter bij cliënten, patiënten en zorgaanbieders staan. Hierdoor kunnen zij hulpvragen beter begeleiden dan de rijksoverheid. Echter, zolang de rijksoverheid en andere partijen, niet van het gelijkheidsbeginsel wijken en vasthouden aan collectieve aanspraken en uniformerende werkwijzen, komt werkelijk passende zorg en ondersteuning niet van de grond. Pluriformiteit moet in zorg en maatschappelijke ondersteuning het leidende beginsel worden.
Begrenzing
De RVS realiseert zich dat er grenzen zijn aan ruimte voor individuele keuzes. Het is aan de politiek om te bepalen wat ongewenste verschillen in de samenleving zijn. Juist door deze begrenzing aan te geven, wordt daadwerkelijk ruimte gelaten aan de verschillen die mensen eigen zijn en koesteren.